Sadələşdirilmiş vergi limiti artırılmalıdır — Zaman bunu tələb edir
- 2025-05-27
Nailə Namazova- Xəbərlər
Azərbaycanda 2015-ci ildən bu yana sadələşdirilmiş vergi sistemi üzrə fəaliyyət göstərən sahibkarlar üçün illik dövriyyə limiti 200.000 manat olaraq qalır. Artıq 10 ildən çoxdur ki, bu rəqəm dəyişməyib. Halbuki bu müddət ərzində ölkədəki iqtisadi reallıqlar — xüsusilə də inflyasiya və xərclərin artımı — bu limitin yenidən nəzərdən keçirilməsini zəruri edir.
Niyə mövcud limit artıq adekvat deyil?
2015–2024-cü illər ərzində Azərbaycanda orta illik inflyasiya 5,8% təşkil edib. Bu göstərici nəzərə alındıqda, 10 il ərzində ümumi qiymət artımı 75%-i ötüb. Yəni, 2015-ci ildə 200.000 manatlıq dövriyyə ilə əldə olunan maliyyə imkanları bu gün eyni dövriyyə ilə təmin edilə bilmir. Xammal, əmək haqqı, kirayə və digər xərclər ciddi şəkildə artıb. Nəticədə, sahibkar eyni miqdarda dövriyyə ilə sadəcə mövcudluğunu qorumağa çalışır, genişlənmək isə demək olar ki, mümkün olmur.
Bu reallıq fonunda bir çox mikro sahibkarlar dövriyyə limitini texniki olaraq aşdığına görə kiçik sahibkar kateqoriyasına keçir və əlavə vergi, e-audit və hesabat öhdəlikləri ilə qarşılaşır. Halbuki onların biznes miqyası dəyişməyib — sadəcə bazar şəraiti ağırlaşıb.
Yeni limit nə qədər olmalıdır?
Əgər 2015-ci ildəki 200.000 manatlıq limit inflyasiya nəzərə alınmaqla indeksləşdirilsəydi, bu gün onun ekvivalenti təxminən 350.000 manat təşkil edərdi. Bu göstərici həm iqtisadi ədalətə, həm də real bazar şərtlərinə daha uyğun olar və mikro sahibkarların haqlı olaraq sadələşdirilmiş vergi rejimində qalmasına imkan verərdi.
Hazırda hansı dəyişikliklər gözlənilir?
2025-ci ildə Nazirlər Kabinetinin sadələşdirilmiş vergi limiti ilə bağlı yeni qərar qəbul etməsi gözlənilir. Bu, çox vacib və gecikmiş olsa da, müsbət bir təşəbbüsdür. Sahibkarlar olaraq gözləntimiz odur ki, yeni limitlər inflyasiya, sektorlar üzrə spesifik fərqlər və real dövriyyə ehtiyacları əsasında formalaşsın.
Sadələşdirilmiş vergi sisteminin əsas məqsədi mikro və kiçik sahibkarlığın inkişafına dəstək olmaqdır. Bu məqsədə çatmaq üçün vergi limitləri də iqtisadi dəyişikliklərə uyğun tənzimlənməlidir. 200.000 manatlıq limitin artırılması artıq sadəcə istək deyil — zərurətdir. Dövlətin bu yöndə atacağı çevik və realist addımlar sahibkarlıq mühitinə müsbət təsir göstərəcək.