
ŞİRKƏTİN DAXİLİ QAYDALARI
İstənilən şirkətin davamlı inkişaf etməsi, rəqabətə davamlı olması və daxili harmoniyanın qorunması üçün müəyyən qaydalar sistemi zəruridir. Bu sistem daxili qaydalar adlandırılır və şirkətin fəaliyyətində həm intizam, həm də idarəetmənin optimallaşdırılması üçün təməl funksiyalardan birini yerinə yetirir.
Daxili qaydaların əsas rolu:
1. Nizam-intizamın təmini
Daxili qaydalar əməkdaşların davranış və iş prinsiplərini müəyyənləşdirir. Bu, təşkilatda birgə fəaliyyətin ahəngdar və qarşılıqlı hörmət çərçivəsində aparılmasına imkan verir.
2. Şəffaflıq və ədalət prinsipləri
Müəyyən olunmuş daxili prosedurlar şirkət daxilində şəffaf idarəetməni təmin edir. Qaydalar vasitəsilə hər kəs üçün eyni şərtlər tətbiq olunur – bu isə ayrı-seçkiliyin və qeyri-müəyyənliyin qarşısını alır.
3. Korporativ mədəniyyətin formalaşdırılması
Daxili qaydalar şirkətin dəyərlərini, vizyonunu və davranış tərzini tənzimləyir. Bu qaydalar gündəlik fəaliyyətə inteqrasiya olunduqda şirkət mədəniyyəti formalaşır. Bu mədəniyyət isə şirkətin imicini və prestijini müəyyən edir.
Daxili qaydalarda nələr öz əksini tapmalıdır?
• İşə gəlmə/gediş vaxtı və fasilələr
• Əmək intizamı və geyim qaydaları
• Etik davranış kodeksi
• Ezamiyyət və məzuniyyət prosedurları
• İş yerində təhlükəsizlik və SƏTƏM qaydaları
• Əmlak və məlumatların istifadəsi prinsipləri
• İşə qəbul, xitam və daxili rotasiya qaydaları
Şirkətin daxili qaydaları olmadıqda hansı risklərin olma ehtimalı var?
Bəzi kiçik və orta müəssisələrdə daxili qaydalar ya formallaşdırılmayıb, ya da yazılı şəkildə mövcud deyil. Bu isə bir sıra problemlərə, risk faktorlarına səbəb ola bilər:
• Qarışıqlıq və qeyri-müəyyənlik;
• Əməkdaşlar arasında gərginlik;
• Menecment və personal arasında anlaşılmazlıq;
• Hüquqi risklərin yaranması (məsələn, əmək mübahisələri zamanı).
✅Yaxşı bir daxili qayda sistemi necə qurulmalıdır?
• Aydın və sadə dillə yazılmalı;
• Hər bir işçiyə təqdim edilməli və izah olunmalıdır;
• İmza qarşılığında qəbul olunmalıdır;
• Müntəzəm olaraq yenilənməli və müasir tələblərə uyğunlaşdırılmalıdır;
• Etik və hüquqi əsaslara söykənməlidir.
Daxili qaydalar təkcə intizam vasitəsi deyil, həm də bir idarəetmə alətidir. Onlar şirkətin etibarlı strukturunu, dəyərlərini və mədəniyyətini qoruyur. Hər bir şirkət üçün yazılı və praktikada tətbiq edilən daxili qaydaların mövcudluğu, uzunmüddətli uğur və peşəkar imic üçün zəruridir.